Renta rodzinna a renta wdowia w Polsce – co warto wiedzieć?

Wielu Polaków mieszkających za granicą zastanawia się, czy mają prawo do renty wdowiej w Polsce. Jak łączyć świadczenia z rentą rodzinną polskiego systemu? Poznaj zasady i dowiedz się więcej.

Czy renta rodzinna wyklucza rentę wdowią w Polsce?

Renta rodzinna nie wyklucza renty wdowiej w Polsce, ponieważ nowe przepisy, obowiązujące od 2025 roku, wprowadzają możliwość łączenia tych świadczeń. Dotychczas osoby owdowiałe musiały wybierać między zachowaniem swojej emerytury a rentą rodzinną po zmarłym małżonku. W nowym systemie wdowa lub wdowiec mogą otrzymać 100% jednego ze świadczeń oraz dodatkowy procent wartości drugiego: 15% w latach 2025–2026, a 25% od 2027 roku.

Na przykład osoba, której renta rodzinna wynosi 3000 zł, a emerytura własna 2000 zł, może otrzymać pełną rentę rodzinną i 15% emerytury własnej (300 zł), co daje łącznie 3300 zł brutto. Od 2027 roku kwota ta wzrośnie, gdy dodatek wyniesie 25% wartości drugiego świadczenia.

Nie wszystkie osoby mogą jednak automatycznie korzystać z obu świadczeń. Aby renta wdowia została przyznana, konieczne jest ustalenie prawa do renty rodzinnej, co oznacza, że w niektórych przypadkach wnioskodawca będzie musiał najpierw ubiegać się o rentę rodzinną, zanim złoży wniosek o rentę wdowią. Świadczenia te nie mogą być pobierane w pełnej wysokości jednocześnie – renta wdowia działa w zbiegu z rentą rodzinną, co pozwala na ich częściowe sumowanie.

Jak wygląda proces ubiegania się o świadczenie?

Proces ubiegania się o rentę wdowią rozpocznie się od 1 stycznia 2025 roku, a wnioski będą rozpatrywane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Aby skutecznie złożyć wniosek, należy spełnić warunki ustawowe i zgromadzić odpowiednią dokumentację.

Najważniejsze kroki w procesie:

  • Zgromadzenie dokumentów: Wymagane będą: akt zgonu małżonka, dokumenty potwierdzające prawo do emerytury własnej lub renty rodzinnej (np. decyzja ZUS), dowód osobisty oraz wypełniony formularz ERWD (wniosek o rentę wdowią). Jeśli nie macie jeszcze prawa do renty rodzinnej, konieczne będzie złożenie wniosku o jej przyznanie (formularz ERR).
  • Złożenie wniosku: Można to zrobić osobiście w oddziale ZUS, listownie lub elektronicznie za pośrednictwem platformy PUE ZUS. Forma elektroniczna jest szczególnie wygodna, ponieważ umożliwia monitorowanie statusu wniosku i szybkie uzupełnianie ewentualnych braków.
  • Termin: Aby uzyskać świadczenie od 1 lipca 2025 roku, wniosek należy złożyć do 30 czerwca 2025 roku. Wnioski złożone później będą skutkować wypłatą świadczenia od daty ich rozpatrzenia, bez wyrównania za wcześniejsze miesiące.

ZUS po otrzymaniu wniosku sprawdzi spełnienie kryteriów, takich jak wiek (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn), brak nowego małżeństwa oraz posiadanie prawa do innego świadczenia. W przypadku braków w dokumentacji wnioskodawca zostanie wezwany do ich uzupełnienia.

Decyzja ZUS zostanie wydana w ustawowym terminie, a świadczenie będzie wypłacane co miesiąc na wskazany rachunek bankowy lub w formie przekazu pocztowego. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom, takim jak platforma PUE ZUS, proces ubiegania się o rentę wdowią jest prosty i dostępny dla wszystkich uprawnionych.

Warto pamiętać, że staranność w kompletowaniu dokumentów i dotrzymanie terminu złożenia wniosku są kluczowe dla sprawnego rozpatrzenia sprawy i uzyskania świadczenia w możliwie najkrótszym czasie.

Kiedy łączenie świadczeń jest możliwe?

Możliwość łączenia renty rodzinnej z rentą wdowią to rozwiązanie korzystne finansowo dla wielu osób. Dzięki elastycznym zasadom wyboru między pełną kwotą jednego świadczenia a częściową wartością drugiego, wdowy i wdowcy mogą dostosować swoje finanse do aktualnych potrzeb.

Warto skonsultować swoją sytuację z pracownikiem ZUS lub doradcą emerytalnym, aby wybrać najlepsze rozwiązanie. Czy nowe przepisy będą odpowiedzią na potrzeby polskich seniorów? Okaże się to po pierwszych latach obowiązywania nowych zasad.