Działalność franczyzowa od lat cieszy się niesłabnącą popularnością. Po przemianach ustrojowych w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku zadomowiła się trwale także na naszym rodzimym polskim rynku. Szacuje się, że obecnie działa w Polsce ponad 1300 sieci franczyzowych, a liczba franczyzobiorców wynosi już 83 tysiące. Jakie są zaś wady i zalety franczyzy? Czy jest to dobry sposób na biznes?
Czym jest franczyza?
Zanim poznamy zalety i wady tej formy prowadzenia działalności, warto bliżej poznać znaczenie pojęcia franczyza. Jest ono ukryte już w samym francuskim źródłosłowie tego terminu. W języku Napoleona, franchise oznacza bowiem tyle, co koncesja. Polska franczyza jest więc koncesją wydawaną przez dany podmiot dla innego podmiotu na korzystanie z wizerunku jego marki. Na zasadzie franczyzy działa wiele znanych marek, które dzięki tej formie działalności są w stanie znacznie rozszerzać swój zasięg. Doskonałym przykładem jest sieć restauracji McDonald's o globalnym zasięgu, czy też powszechnie występujące w Polsce sklepy Żabka.
Dlaczego franczyza jest atrakcyjna?
franczyza posiada wiele zalet, skłaniających do prowadzenia właśnie tej formy działalności gospodarczej. Największą z nich jest możliwość działania pod auspicjami znanej marki. Marki te najczęściej posiadają duże zaufanie społeczne, a dzięki wielkim nakładom pieniężnym na promocję i reklamę (na które zazwyczaj w takiej skali nie mogą sobie pozwolić mniejsze firmy) są powszechnie znane, często w skali światowej. Niewątpliwie przystąpienie do franczyzy pozwala również rozwinąć skrzydła dla początkujących franczyzobiorców i z dużym prawdopodobieństwem zapewnia powodzenie biznesu, w dużej mierze dzięki wsparciu i pomocy, tak finansowej jak i technicznej ze strony franczyzodawcy. Wśród wielu zalet franczyzy nie należy także zapominać o tym, iż działalność pod znanym brandem zapewnia nam lepsze warunki podczas zawierania umów z dostawcami, czy też kontrahentami.
Czy franczyza posiada wady?
Niestety, podobnie jak niemal każda forma działalności gospodarczej, także franczyza nie jest pozbawiona wad. Przede wszystkim franczyzobiorca posiada dosyć ograniczone pole manewru np. odnośnie wprowadzania innowacji lub realizacji własnych pomysłów, gdyż jest ograniczony od odgórnych decyzji franczyzodawcy. Dużą wadą franczyzy jest także występujące tutaj zjawisko, które można określić odpowiedzialnością zbiorową i efektem domina. Inaczej mówiąc, jeśli franczyzodawcę dotyka kryzys lub zapaść, w dużej mierze będą w tym partycypować wszyscy franczyzobiorcy. Wymieniając wady franczyzy warto wspomnieć także o opłatach franczyzowych, zazwyczaj występujących w formie stałego, określonego procentu od zysków płaconego na rzecz franczyzodawcy.
Bilans
Pomimo występowania pewnych wad, należy zaznaczyć, iż w większości przypadków, pozytywy franczyzy przysłaniają jej cechy negatywne. Zazwyczaj, szczególnie jeśli chodzi o znane i duże marki, franczyza okazuje się rozwiązaniem bezpiecznym, a nade wszystko zapewniającym duże korzyści finansowe.
